Geld lenen van Family, Friends and Fools of toch maar niet?
Familie en vrienden zijn een belangrijke financieringsbron voor het mkb. In investeerderskringen ook wel Family, Friends and Fools genoemd. Fools wordt overigens steeds vaker vervangen door Fans omdat dat wat positiever klinkt en wat mij betreft ook meer de lading dekt. Van de nieuwe bedrijven wordt zelfs 80% in het begin gefinancierd door personen uit het eigen netwerk.
Eigenlijk is dat heel logisch omdat, zeker in het begin als er nog geen track record is, het vooral gaat om de ondernemende kwaliteiten en de geschiktheid van de persoon. En juist de familie en vrienden hebben hierin het meeste inzicht! Bovendien kun je bij familie en vrienden doorgaans snel, relatief goedkoop en tegen gunstige voorwaarden lenen.
Bijkomend voordeel is dat andere financiers (bijvoorbeeld de bank of crowdfunding) sneller bereid zijn om ‘mee’ te financieren als er uit je eigen netwerk ook geld beschikbaar is. Op deze manier kun je makkelijker je totale financiering rond krijgen en zorgen voor een optimale financieringsmix, ook wel gestapeld financieren genoemd. Dit vraagt wel een goede afstemming tussen de verschillende partijen, bijvoorbeeld over de verdeling van de zekerheden.
De spelregels
Ondanks de voordelen voelen veel ondernemers zich bezwaard om te lenen van familie en vrienden juist vanwege de persoonlijke relatie en betrokkenheid. Je wilt immers voorkomen dat de familiebanden of vriendschapen zouden lijden onder een eventuele mindere gang van zaken in je bedrijf. Daarom is het belangrijk om de volgende spelregels in acht te nemen:
- Zorg ook bij het lenen van familie en vrienden voor een goed onderbouwd businessplan met realistische prognoses.
- Maak heldere afspraken; niet alleen over de rente, de looptijd en de aflossingen maar ook bijvoorbeeld over de mogelijke gevolgen als aflossen (tijdelijk) niet lukt, vervroegd aflossen en het al dan niet mogen aantrekken van andere financieringen.
- Leen niet meer dan de persoon kan missen.
- Doe geen beloftes die je niet kunt waarmaken.
- Let op de fiscale consequenties (bijvoorbeeld als de lening renteloos is zal dit door de fiscus als schenking worden gezien).
- En vooral: werk keihard en laat dat ook zien aan je financiers, koop voorlopig nog geen andere auto en sla de vakantie het eerste jaar even over.
En blijf de financiers informeren, ook als het even tegen zit. Ik adviseer vaak om in de leningsovereenkomst al vast te leggen dat de financier elk kwartaal een rapportage ontvangt met de tussentijdse cijfers en een toelichting daarop, zodat deze zonder erom te hoeven vragen op de hoogte wordt gehouden.
Als je je aan deze spelregels houdt is het makkelijker om privé en zakelijk gescheiden te houden en kunnen beide partijen profiteren van een goede en mooie samenwerking.
